تصور عمومی بر این بود که گونههایی که در اعماق اقیانوس زندگی میکنند، به دلیل دسترسی دشوار و تعداد اندک مشاهدات، بسیار کمیاب هستند. اما، مقاله پیشگامانه “سختپوست غولپیکر نه چندان کمیاب” از “ساینس و دریا”، این باور را به چالش کشیده است. این مقاله که توسط تارا هیل نوشته شده، بر بزرگترین دوجورپای جهان، آلیسلا ژیگانتهآ، تمرکز دارد و نشان میدهد که این موجود عظیمالجثه، بسیار رایجتر از آن چیزی است که قبلاً فکر میکردیم.
آلیسلا ژیگانتهآ: یک غول پنهان در اقیانوس
آلیسلا ژیگانتهآ که گاهی به آن “ابر غول دوجورپا” نیز میگویند، تنها گونه شناخته شده از سرده آلیسلا است. این موجود میتواند تا ۳۴ سانتیمتر (حدود ۱۳ اینچ) رشد کند که تقریباً به اندازه یک قرص نان بزرگ است و آن را به بزرگترین دوجورپا در جهان تبدیل میکند. این سختپوست شبیه به میگو، رنگی روشن دارد و در عمیقترین بخشهای اقیانوسهای زمین زندگی میکند.
قلمرویی وسیع در اعماق: از ۴۸۵۰ تا ۸۹۳۱ متر
برای سالها، آلیسلا ژیگانتهآ به دلیل زیستگاه دورافتادهاش در اعماق اقیانوس، که مشاهده آن را برای دانشمندان بسیار دشوار میکرد، گونهای کمیاب به حساب میآمد. اما، تحقیقات جدید این دیدگاه را تغییر داده است. دانشمندان دانشگاه استرالیای غربی در مطالعهای جامع، ۱۹۵ مورد ثبت شده از این موجود را از ۷۵ مکان مختلف در اقیانوسهای آرام، اطلس و هند از زمان کشف اولین نمونه در سال ۱۸۹۹ جمعآوری کردند. این دادهها نشان داد که آلیسلا ژیگانتهآ توزیع گستردهای دارد و در عمقهای شگفتانگیزی بین ۳,۸۹۰ تا ۸,۹۳۱ متر (۱۲,۷۶۲ تا ۲۹,۳۰۲ فوت) زندگی میکند. این عمقها شامل گودالهای اقیانوسی و مناطق شکستگی مانند گودال کرمادک و حتی گودال ماریانا میشوند.

سازگاریهای فوقالعاده و گستره زیستی وسیع
با بررسی دقیق شرایط زندگی این گونه، محققان تخمین زدند که زیستگاه مناسب برای آلیسلا ژیگانتهآ در بیش از نیمی از کل کف اقیانوس (حدود ۵۹ درصد) وجود دارد. این موضوع نشان میدهد که این سختپوست میتواند در بخشهای وسیعی از تمام شش پهنه اقیانوسی اصلی جهان زندگی کند.
مطالعات ژنتیکی نیز یافتههای جالبی را آشکار کردهاند: نمونههای آلیسلا ژیگانتهآ که از مکانهای بسیار دوردست جمعآوری شدهاند، از نظر ژنتیکی شباهت بسیار زیادی به یکدیگر دارند. این شباهت ژنتیکی، همراه با اندازه ژنوم فوقالعاده بزرگ این گونه، مهر تأییدی بر گسترش جهانی آن است و نشان میدهد که این موجودات غولپیکر از آنچه قبلاً تصور میشد، بسیار فراوانتر هستند.
آلیسلا ژیگانتهآ به طرز شگفتانگیزی با زندگی در منطقه هادال، یعنی عمیقترین، تاریکترین و افراطیترین محیط دریایی زمین، سازگار شده است. مطالعات DNA نشان دادهاند که این گونه مجموعهای منحصر به فرد از ژنها را در اختیار دارد که به حفظ انرژی، مقاومت در برابر گرسنگی و میوز مقاوم در برابر فشار مرتبط هستند. این ژنها نقش کلیدی در استراتژی بقای آنها ایفا میکنند و نشان میدهند که اندازه عظیم این موجود صرفاً یک تصادف تکاملی نیست، بلکه یک سازگاری دقیق و تنظیمشده است. آنها عمدتاً از لاشه موجودات مرده تغذیه میکنند و مادهها تخمهای خود را در کیسههای خاصی نگهداری میکنند.
نتیجهگیری نهایی: “کمیاب نیست، بلکه گسترده است”
یافتههای جدید به وضوح نشان میدهند که آلیسلا ژیگانتهآ “دیگر آنقدرها هم کمیاب نیست”. بلکه این ابرغول اقیانوسی، یک گونه جهانی و به طرز فوقالعادهای گسترده است که در اعماق بیکران و افراطی اقیانوسها شکوفا میشود. این کشف نه تنها دانش ما را درباره این گونه خاص غنیتر میکند، بلکه ممکن است دیدگاه عمومی ما را نسبت به تنوع زیستی پنهان در اعماق مرموز اقیانوسها برای همیشه تغییر دهد
