تولید چسب زیستی از صدف دریایی

“ریش” صدف های دریایی تنها برای زیبایی آن ها نیست. آنها صدف‌ها را به کف دریا قفل می کنند، به یکدیگر می‌چسبند تا «تخت‌های» بزرگی را تشکیل دهند و مهاجمان بالقوه را دور کنند. “ریش” صدف های دریایی همچنین در تحقیقات مواد نقش دارند – دانشمندان ریش ها را مطالعه می کنند تا یاد بگیرند که چگونه چسب ضد آب برای بسیاری از کاربردها بسازند.

قدرت چسبندگی بالای صدف دریایی

ریش ها یا بیسوس دسته ای از 20 تا 60 رشته هستند که صدف ها را به کف دریا متصل می کند و به آنها اجازه می دهد به یکدیگر بچسبند و “تخت های” بزرگی را تشکیل می دهند.
نخ های بیسوس با یک چسب بیولوژیکی – ترکیبی از پروتئین های صدف و فلزات از آب – پوشانده می شوند. این چسب بسیار محکم و مقاوم در برابر آب است.
بایسوس به صدف‌ها اجازه می‌دهد تا همچون قایق لنگر بیاندازند و با جزر و مد تاب بخورند، در حالی که به آنها امکان می‌دهد تا با چرخیدن در نخ‌ها در امتداد بستر دریا حرکت کنند.
صدف‌ها در صورت تهدید می‌توانند با استفاده از ساختارهای ریز مو مانند روی پای خود، به سرعت جدا شوند و نخ‌ها را آزاد کنند.
محققان در حال مطالعه روی بایسوس هستند تا سعی کنند چسب ها و چسب های ضد آب برای کاربردهای مختلف از جمله اتصال سنسورها یا ایمپلنت ها به بدن انسان بسازند.
از طرف دیگر، دانشمندان همچنین به دنبال راه‌هایی برای غلبه بر چسب بایسوس هستند تا از رسوب صدف‌ها، به‌ویژه گونه‌های آب شیرین، در ساختارها و خروجی‌های زیر آب جلوگیری کنند.
بایسوس یک سازگاری قابل توجه است که به صدف ها اجازه می دهد در محیط های دریایی رشد کنند و خواص منحصر به فرد آن مورد توجه دانشمندان علم مواد است.

کدام گونه از صدف های دریایی توانایی تولید چسب دارند؟

معمولا صدف های دریایی مانند صدف دریایی (mussel) و صدف گردنده (limpet) این قابلیت را دارند. این صدف ها از رشته های مویی چسبنده ای به نام “بیسوس” استفاده می کنند تا خود را به سطوح سخت مانند صخره ها یا سنگ های کف دریا متصل کنند.

صدف های شانه ای (Scallops): این صدف ها می توانند با استفاده از رشته های بیسوس به سطوح سخت چسبیده و خود را در برابر موج ها و شکارچیان محافظت کنند.
صدف نگین (Pearl oyster): صدف های نگین نیز از بیسوس برای چسبیدن به سطوح استفاده می کنند. این چسب به آنها اجازه می دهد تا در محیط های مرجانی زندگی کنند.
صدف خاردار (Spiny oyster): این صدف ها نیز دارای توانایی تولید چسب بیسوس هستند که به آنها امکان چسبیدن به صخره ها و سنگ ها را می دهد.
صدف طلایی (Golden mussel): صدف طلایی یک گونه صدف دریایی است که از بیسوس برای چسبیدن به سطوح استفاده می کند.
بنابراین چسب بیسوس یک ویژگی مشترک در بسیاری از گونه های صدف های دریایی است که به آنها امکان ثبات و چسبندگی در محیط دریایی را می دهد.

آیا چسب بیسوس تنها در صدف های دریایی یافت می شود یا در موجودات دیگر نیز وجود دارد؟

چسب بیسوس تنها در صدف های دریایی پیدا نمی شود، بلکه در موجودات دیگری نیز وجود دارد:

خرچنگ ها: برخی گونه های خرچنگ نیز از رشته های چسبنده مشابه بیسوس برای چسبیدن به سطوح استفاده می کنند. به عنوان مثال، خرچنگ های دریایی نیز از این ساختارها بهره می گیرند.
جلبک ها: برخی از جلبک های دریایی مانند جلبک قهوه ای نیز قادر به تولید چسب های مشابه بیسوس هستند که به آنها اجازه چسبیدن به سطوح را می دهد.
حلزون ها: برخی از حلزون های دریایی نیز دارای قابلیت تولید چسب های چسبنده هستند که به آنها در چسبیدن به سطوح کمک می کند.
لارو حشرات آبزی: لاروهای برخی حشرات آبزی مانند پشه های آبی نیز قادر به تولید چسب های مشابه بیسوس هستند.
بنابراین چسب های چسبنده مشابه بیسوس صرفاً در صدف های دریایی یافت نمی شوند، بلکه در تعدادی از موجودات دیگر دریایی نیز وجود دارند و از آنها برای چسبیدن به سطوح و حفاظت خود استفاده می کنند.

ناتیلوس در خطر انقراض!